Samla utslepp over ein periode.

Biodrivstoff

Biodrivstoff er flytande eller gassforma brensel som er framstilt av biologisk materiale, ofte kalla biomasse. I norsk regelverk bruker vi omgrepa konvensjonelt og avansert biodrivstoff basert på kva råstoff biodrivstoffet er framstilt av. Konvensjonelle biodrivstoff blir framstilte av råstoff som òg kan brukast til å produsere mat eller dyrefôr (landbruksvekstar). Nokon kallar dette 1. generasjons biodrivstoff. Avanserte biodrivstoff blir i hovudsak framstilte av restar og avfall frå næringsmiddelindustri, landbruk eller skogbruk og kjem ikkje frå råstoff som kan nyttast som mat eller dyrefôr. Nokon kallar dette 2. generasjons biodrivstoff.

Biogass

Metanhaldig energigass som blir danna ved bakteriell nedbryting av biologisk materiale. Råstoffa som blir brukte i Noreg, er vanlegvis organiske avfallsfraksjonar, til dømes hushaldsavfall og avløpsslam. I Noreg blir omgrepet biogass brukt både om rågassen frå produksjonsprosessen (cirka 60 prosent metan og 40 prosent CO₂) og drivstoffproduktet (cirka 97 prosent metan) der CO₂-en er fjerna.

Biogene utslepp

Utslepp frå forbrenning av biomasse.

CO₂-ekvivalentar

Fellesomgrep for klimagassar der gassar som metan og HFK er omrekna til effekt tilsvarande CO₂.

Enova

Statleg føretak som gjennom forvaltninga av midla i Klima- og energifondet støttar seinfase teknologiutvikling og tidleg marknadsintroduksjon av klimaløysingar.

EU ETS

EU sitt kvotesystem som gjeld for spesifikke aktivitetar i bedrifter og luftfart.

EUs grøne giv, European green deal

EU sin grøne vekststrategi for eit klimanøytralt Europa.

Fossilfritt

Fossilfritt betyr at det ikkje blir nytta fossile brensel i drift.

Framskrivingar

Ein analyse av korleis utsleppa vil utvikle seg gitt at ein ikkje endrar politikk.

GWP-verdiar

Partane har under FNs klimaforhandlingar bestemt kva for gassar ein skal rapportere under Kyotoprotokollen og Klimakonvensjonen. Det er karbondioksid (CO₂), metan (CH₄), lystgass (N₂O), hydrofluorkarbonar (HFKar), perfluorkarbonar (PFKar), svovelheksafluorid (SF₆) og trinitrogenfluorid (NF₃). Partane har også bestemt vektingfaktorar som skal brukas for å aggregere eller omrekne klimagassar til CO₂-ekvivalentar. Vektingfaktorane ein bruker er ein måleeining som blir kalt globalt oppvarmingspotensial (Global Warming Potential, GWP) og angir akkumulert oppvarmingseffekt i høve til CO₂ over 100 år.

ILUC

Indirekte arealbruksendringar (Indirect land use change) inneber at det blir produsert råstoff til biodrivstoff på areal der det tidlegare blei produsert mat. Dette medfører at matproduksjonen må flyttast, og dermed må det utviklast nye jordbruksareal. Dersom denne arealbruksendringa fører til avskoging eller drenering av myr, gir det utslepp av klimagassar. Risikoen for indirekte arealbruksendringar er først og fremst knytt til biodrivstoff framstilte av konvensjonelle råstoff (dvs. råstoff som òg kan brukast til mat og fôr).

Innsatsfordelingsforordninga

Ei EU-forordning som gjeld for utsleppa som ikkje er omfatta av kvotesystemet EU ETS eller er del av utsleppa innafor LULUCF.

Kortliva klimadrivarar

Felles omgrep for gassar og partiklar som bidreg til oppvarming eller avkjøling, og som lev kort tid i atmosfæren. Svart karbon, metan, bakkenær ozon og nokre hydroflourkarbonar (HFKar) som er oppvarmande, samt svovel og organisk karbon som er avkjølande, er døme på kortliva klimadrivarar.

Klimakur 2030

Ei etatsutgreiing leidd av Miljødirektoratet som blei bestilt av departementa som kunnskapsgrunnlag for regjeringsarbeidet med klimaplan for 2030.

Ein teknologi eller løysing med vesentleg utsleppsreduksjon samanlikna med konvensjonell teknologi.

LULUCF

Skog- og arealbruk

Forkortinga kjem frå det engelske namnet Land Use, Land Use Change and Forestry (LULUCF).

Nullutslepp

Ein nullutsleppsteknologi eller -løysing har ikkje direkte utslepp av klimagassar og eksos ved bruk. Det vil til dømes sei bruk av elektrisk motor i kombinasjon med batteri, direkte bruk av straum, eller brenselcelle som utnyttar ein karbonfri energiberar, som hydrogen.

Nysnø

Statleg eid selskap som medverkar til å stanse klimaendringene og redusere klimagassutsleppa gjennom å gjere lønsame investeringer i ny klimavenleg teknologi.

Punktmål

Eit mål som gjeld for utsleppa i eit spesifikt år, i motsetnad til eit budsjettmål, som er eit mål for samla utslepp over ein periode.

Referansebane for forvalta skog

Ei metodisk tilnærming for korleis ein skal rekne utslepp og opptak i forvalta skog. Dersom rapporterte tal i forpliktingsperioden avvik frå referansebanen, skal det bokførast som eit utslepp/opptak. Tilnærminga gjeld ikkje for avskoging, påskoging, dyrka mark, beite eller våtmark.