1 Hovudinnhaldet i proposisjonen

Kulturdepartementet legg med dette fram forslag til endringar i lov 18. mai 1990 nr. 11 om stadnamn (heretter stadnamnlova).

Målet med lovrevisjonen er å stille kommunane friare i avgjerder om stadnamn, både val av stadnamn og vedtak om skrivemåten av dei. Vidare er målet å følgje opp det som står om vern og bruk av samiske stadnamn i NOU 2016: 18 Hjertespråket – Forslag til lovverk, tiltak og ordninger for samiske språk.

Hovudinnhaldet i lovframlegget:

• Departementet foreslår at rådgivingsapparatet for norske og kvenske namn etter stadnamnlova blir fullt integrert i Språkrådet og dermed ein del av det samfunnsoppdraget Språkrådet har om å styrkje norsk språk og kvensk språk.

• Departementet foreslår å lovfeste retten kommunen har til å velje kva for stadnamn som skal fastsetjast på eit namneobjekt som kommunen vedtek skrivemåten av.

• Det blir opna for noko større variasjon i skrivemåten av eit stadnamn.

• Reglane om namnevern blir vidareførte, men dokumenterbare endringar i lokal namnebruk over tid skal kunne vurderast som særleg grunn til å byte ut eitt verneverdig namn med eit anna verneverdig namn utan tradisjon på staden.

• Namn på reinbeitedistrikt skal vedtakast etter reglane i stadnamnlova.

• Klage på manglande bruk eller feilbruk av stadnamn i kommunane, skal rettast til Fylkesmannen.

1.1 Konsultasjon med Sametinget

Departementet har konsultert Sametinget om tiltak i proposisjonen som kan påverke samane direkte, jf. Prosedyrer for konsultasjoner mellom statlige myndigheter og Sametinget. Sametinget har i tillegg fått høve til å gi innspel til arbeidet med proposisjonen. I konsultasjonane har det blitt konstatert semje om omtale og dei tiltaka som direkte eller indirekte følgjer opp NOU 2016: 18 Hjertespråket – Forslag til lovverk, tiltak og ordninger for samiske språk.

1.2 Høyringa

18. oktober 2018 sende Kulturdepartementet på høyring framlegg til endringar i stadnamnlova, med høyringsfrist 14. januar 2019.

Høyringsnotatet vart sendt til følgjande høyringsinstansar:

• Departementa

• Forsvarets militærgeografiske teneste

• Fylkesmennene

• Klagenemnda for stadnamnsaker

• Meteorologisk institutt

• Miljødirektoratet

• Namnekonsulenttenestene for norsk/kvensk/samisk

• Nasjonalbiblioteket

• Noregs vassdrags- og energidirektorat

• NGU – Noregs geologiske undersøking

• Norsk kulturråd

• Samisk høgskole

• Språkrådet

• Statens kartverk

• Statistisk sentralbyrå

• Vegdirektoratet

• Universiteta og høgskulane

• Sametinget

• Kommunane

• Fylkeskommunane

• By- og regionsforskingsinstituttet NIBR

• Halti kvenkultursenter IKS

• Kvensk institutt

• NRK, Yr-redaksjonen

• Posten Noreg AS

• Storfjord språksenter

• Vadsø museum – Ruija kvenmuseum

• Aksjonsgruppa for korrekt bruk av stedsnavn i Overhalla, Brynjar Mørkved

• Bokmålsforbundet

• Det Norske Akademi for Språk og Litteratur

• Kvenlandsforbundet

• Landssamanslutninga av nynorskkommunar

• Landslaget for lokalhistorie (samanslutning av historielag)

• Namdal Historielag

• KS

• Navnebeskyttelsen Norge

• Nord-Trøndelag Kulturvernråd

• Noregs Mållag

• Norges Bygdekvinnelag

• Norges Bondelag

• Norsk Bonde- og Småbrukarlag

• Norsk-finsk forbund

• Norske Kveners Forbund

• Norsk namnelag (NNL)

• Norut

• Riksmålsforbundet

• Samarbeidsnemnda for namnegransking

I høyringa kom det inn 61 høyringssvar. 51 av desse hadde merknader.

Følgjande 10 høyingsinstansar hadde ingen merknader:

• Forsvarsdepartementet

• Justis- og beredskapsdepartementet

• Helse- og omsorgsdepartementet

• Klima- og miljødepartementet (støttar Riksantikvaren)

• Kommunal- og moderniseringsdepartementet

• Kunnskapsdepartementet

• Samferdselsdepartementet

• Statens vegvesen

• Statistisk sentralbyrå

• Utanriksdepartementet

Følgjande 51 instansar uttalar seg om realiteten i forslaget:

• Klagenemnda for stadnamnsaker

• Nasjonalbiblioteket

• Namnekonsulentane for norske og kvenske stadnamn

• Politidirektoratet

• Riksantikvaren

• Statens kartverk

• Språkrådet

• Universitetet i Bergen

• Sametinget

• Posten Noreg AS

• Askøy kommune

• Bamble kommune

• Bømlo kommune

• Bærum kommune

• Drammen kommune

• Etnedal kommune

• Fredrikstad kommune

• Nord-Aurdal kommune

• Kristiansand kommune

• Kåfjord kommune

• Lavangen kommune

• Oslo kommune

• Porsgrunn kommune

• Sola kommune

• Skodje kommune

• Tinn kommune

• Trondheim kommune

• Vang kommune

• Østre Toten kommune

• Øystre Slidre kommune

• Hordaland fylkeskommune

• Finnmark fylkeskommune

• Sogn og Fjordane fylkeskommune

• Kvensk institutt

• Aksjonsgruppa for korrekt bruk av stedsnavn i Overhalla, Brynjar Mørkved

• Bokmålsforbundet

• Kvenlandsforbundet

• Hardanger folkeminnelag

• Høgnorskringen

• Noregs Mållag

• Norges Bondelag

• Norske Kveners Forbund

• Norsk namnelag (NNL)

• Toten dialekt- og mållag

• Arnold Omland

• Håkon Remøy

• Helge Sandøy

• Torfinn Normann Hageland

• Torbjørn Trageton

Hovudsynspunkt frå høyringa blir gått igjennom i proposisjonen her. Høyringssvara er tilgjengelege på regjeringa si nettside: www.regjeringa.no.