Gulaskuddan – NAČ 2016:18 Váibmogiella – sámegielaide láhkamearrádus-, doaibma- ja ásahusevttohusat

Gielda- ja ođasmahttindepartemeanta sádde dákko bokte sámi giellalávdegotti raportta gulaskuddamii. Gulaskuddanreive sáddejuvvo dá dárogillii, davvisámegillii, julevsámegillii ja lullisámegillii.

Lávdegoddi nammaduvvui čakčamánu 19. beaivvi 2014 ja galggai guorahallat láhkamearrádusaid, doaimmaid ja ortnegiid mat leat čatnasan sámegielaide. Lávdegoddi buvttii raportta stáhtaráđđái Jan Tore Sannerii golggotmánu 10. beaivvi 2016.

Sámi giellalávdegotti čielggadeami sáhttá viežžat Gielda- ja ođasmahttindepartemeantta neahttasiidduin: https://www.regjeringen.no/no/dokumenter/nou-2016-18/id2515222/sec1 čohkkejuvvon bajilgova lávdegotti evttohusain gávdno čielggadeami oanehisveršuvnnas čuoggás 1.1. dáppe: https://www.regjeringen.no/contentassets/ad82d773c3094582a2660908b48886d3/NO/SVED/Vedlegg.pdf

Sámi giellalávdegotti mandáhtta
Sámi giellalávdegottis lei čuovvovaš mandáhtta:

Lávdegoddi galgá guorahallat gustojeaddji ortnegiid, doaimmaid ja njuolggadusaid mat leat čatnasan sámegielaide, ja árvvoštallat movt dát sáhttet heivehuvvot almmolaš suorggi otná organiseremii ja sihkkarastit doaibmi ja ovttadássásaš almmolaš bálvalusaid sámegillii. Lávdegoddi galgá erenoamážit árvvoštallat čovdosiid mat álkidahttet doaimmaid, omd. teknihkalaš čovdosiid mat nannejit ja álkidahttet sámegielaid geavaheami. Lávdegoddi galgá árvvoštallat máškidis čovdosiid mat vuhtiiváldet ahte sámegielaid dilli sáhttá molsašuvvat, ja ahte gielddain leat iešguđetlágan hástalusat ja dárbbut. Lávdegoddi galgá árvvoštallat áigeguovdilis čovdosiid dan barggu ektui mii dál lea jođus ahte hábmet stuorit ja nannoseabbo gielddaid.

Lávdegoddi galgá árvvoštallat ja árvalit movt gielddat ja eará almmolaš bálvalusaddit sáhttet sihkkarastit alcceset bargiid geain lea sámegiel gelbbolašvuohta. Lávdegoddi galgá dan olis deattuhit ortnegiid ja doaimmaid maid bokte eanebut ohppet ja geavahišgohtet sámegielaid, ja ahte dálá ásahusat ja siskkáldasstruktuvra ávkkástallojit buorebut sihkkarastin ja ovddidan dihte oarjel-, julev- ja davvisámegiela.

Sámelága giellanjuolggadusaid guorahallama vuođul, ja sámegielaid guoskevaš láhkamearrádusaid vuođul mat muđui gávdnojit, galgá lávdegoddi čielggadit ja vejolaččat árvalit láhkarievdadusaid movt geavahit ja oahppat sámegielaid, ja dasa lassin:

• • sámegielaid hálddašanguovllu dálá ortnet, dás maid lahttudanbargovuogit, ja gažaldat ahte galgá go ásahit iešguđetmállet giellagielddaid ja/dahje eanet máškidis njuolggadusmearrádusaid
  • njuolggadusat mat buorebut heivejit dálá almmolaš bálvalusaid organiserenvugiide, dás maid galgá go sámegielaid geavahanvuoigatvuohta čadnot bálvalusaide dahje ovttaskas olbmuide ovdal go geográfalaš guovlluide, orgánaide dahje ásahusaide.

Vejolaš rievdadusárvalusat galget hábmejuvvot Norgga riikkaidgaskasaš geatnegasvuođaid vuođul. Lávdegoddi galgá maid vuhtiiváldit ortnegiid Ruoŧas ja Suomas, ja árvvoštallat ja vejolaččat ovddidit árvalusaid movt giellaovttasbarggu čađahit riikkarájáid rastá.

Lávdegoddi galgá addit bajilgova otná organiseremis ja das movt Sámediggi ja eará almmolaš ásahusat main lea ovddasvástádus sámegielain leat organiseren ja juohkán ovddasvástádusa, ja vejolaččat ovddidit árvalusa rievdadit válde- ja rollajuohkima Sámedikki, stáhta, gielddaid ja eará almmolaš ásahusaid gaskka. Dasa lassin galgá lávdegoddi árvvoštallat movt sámelága giellanjuolggadusaid čuovvoleapmi ja váiddameannudeapmi leat doaibman láhkamearrádusaid ektui, ja leago dárbu rievdadusaide. Lávdegoddi galgá vel árvvoštallat sáhtašii go giellanjuolggadusaid čađaheami nannet buoret  bagadallamiin, ovttasbargguin ja gulahallamiin iešguđet ásahusaid gaskka, ja ovddidit buoridan árvalusaid, nugo áittardeaddjidoaimma dahje eará doaimmaid bokte.

Sámi giellalávdegotti raporta
Sámi giellalávdegoddi lea evttohan láhkarievdademiid ja doaimmaid máŋgga suorggis. Evttohusat gusket earret eará čuovvovaš surggiide: 

• Sámegielaid organiseren ja ovddasvástádusjuohku
• Giellaguovloortnet differensierejuvvon geatnegasvuođaiguin dan dili vuođul mii lea suohkanis. Sámegielaid hálddašanguovlu lotnahuvvo dáinna ortnegiin. Ortnet buhtte sámegielaid hálddašanguovllu.
• Sámegielat mánáidgárdefálaldat
• Sámegieloahpahus vuođđoskuvllas ja joatkkaskuvllas
• Almmolaš eiseválddiid geasku jorgalahttit njuolggadusmearrádusaid ja diehtojuohkingeasku
• Vuoigatvuohta oažžut vástádusa sámegielaide almmolaš orgánain
• Sámegiela geavaheapmi dearvvašvuođa- ja fuolahussuorggis
• Sámegiela geavaheapmi justiisasuorggis
• Sámegiella suohkana hálddahusas
• Váidda, geahčču ja áittardeapmi
• Rekrutteret bargiid geain lea gelbbolašvuohta sámegielain ja sámi kultuvrras
• Sámegielaid ovdáneapmi ja geavaheapmi
• Rádjerasttildeaddji giellaovttasbargu
• Sámi báikenamat

Gulaskuddan
Gielda- ja ođasmahttindepartemeanta bivdá buktit oaiviliid ja cealkámušaid dasa maid lávdegoddi lea evttohan sámegielaid láhkamearrádusaid, doaimmaid ja ortnegiid dáfus. Mii bivdit ahte gulaskuddancealkámušain boahtá čielgasiid ovdan makkár evttohusaide ja kapihttaliidda NAČ 2016:18:s cealkámuš guoská, ovdamearkka dihte geavahit bajilčállagiid. Lea maid vejolaš evttohit eará doaimmaid go dat mat bohtet ovdan lávdegotti raporttas.

Mii bivdit maid ahte ovttaskas gulaskuddanásahus árvvoštallá berrešii go gulaskuddanreive sáddejuvvot doaimmahagaide, organisašuvnnaide ja earáide mat eai čuoččo listtus.

Gulaskuddancealkámušat berrejit ovddemustá biddjot sisa digitálalaččat «Send inn høringssvar» vuolde dán neahttasiiddus. Jus ii leat vejolaš addit gulaskuddancealkámuša neahttasiiddus, sáhttá sáddet postmottak@kmd.dep.no. Mii bivdit gulaskuddanásahusaid sáddet dán reivve vejolaš vuolit orgánaide geaidda guoská. Áigemearri buktit gulaskuddancealkámuša lea njukčamánu 15. beaivvi 2017.

Jus leat jearaldagat sáhttá jearrat seniorráđđeaddis Anneline Ulfrstad, e-poasta: alu@kmd.dep.no, telefovdna 22 24 71 60.

Lávdegotti doaibmaevttohusat ja gulaskuddancealkámušat árvvoštallojit ovttasráđiid Sámedikkiin.  

Dearvvuođaiguin    

Govlehtimmie NOU 2016:18 Vaajmoegïele – Raeriestimmie laakide, råajvarimmide jïh öörnegidie saemien gïelide

Tjïelte- jïh orrestimmiedepartemeente daelie seedtie salkehtimmiem saemien gïelemoenehtsistie govlehtæmman. Govlehtimmieprievie seedtie daaroengïelesne, noerhtesaemiengïelesne, julevsaemiengïelesne jïh åarjelsaemiengïelesne.

Moenehtse tseegkesovvi skïereden 19. b. 2014 edtji laakide, råajvarimmide jïh öörnegidie saemien gïelide goerehtidh. Moenehtse sov salkehtimmiem staateraaran Jan Tore Sanner golken 10. b. 2016.

Maahtah salkehtimmiem Saemien gïelemoenehtsistie veedtjedh Tjïelte- jïh orrestimmiedeparteementen viermiesæjroste: https://www.regjeringen.no/no/dokumenter/nou-2016-18/id2515222/sec1

Bijjievuajnoe moenehtsen raeriestimmiejgujmie gååvnese åenehksversjovnesne salkehtimmeste pkt. 1.1. daesnie: https://www.regjeringen.no/contentassets/ad82d773c3094582a2660908b48886d3/NO/SVED/Vedlegg.pdf

Saemien gïelemoenehtsen mandaate
Saemien gïelemoenehtsen lij daate mandaate:

Moenehtse edtja daaletje öörnegh, råajvarimmieh jïh njoelkedassh tjïelkestidh mah leah ektiedamme dejtie saemien gïelide, jïh vuarjasjidh guktie maahta dejtie sjïehtedidh daan beajjetje öörnedæmman byögkeles suerkeste, jïh funksjovnelle jïh seammavyörtegs byögkeles dïenesjh gorredidh saemien gïelesne. Moenehtse edtja sjïerelaakan raerieh vuarjasjidh mah darjoeh guktie aelhkebe sjædta, daan nuelesne vuarjasjidh guktie teknologeles raerieh maehtieh åtnoem nænnoestehtedh jïh åtnoem saemien gïelijste aelhkebe darjodh. Moenehtse edtja fleksijbele raerieh vuarjasjidh mah krööhkestieh tsiehkie saemien gïelide jeerehte, jïh tjïelth joekehts haestemh jïh daerpiesvoeth utnieh. Moenehtse edtja sjyöhtehke raerieh vuarjasjidh tjoevkesisnie dehtie juhtije barkoste mij edtja stuerebe jïh nænnoesåbpoe tjïelth sjugniedidh.

Moenehtse edtja vuarjasjidh jïh raeriestimmiejgujmie båetedh guktie tjïelth jïh jeatjah byögkeles dïenesjevedtijh maehtieh almetjh åadtjodh saemien gïelemaahtojne. Moenehtse edtja daan sjïekenisnie leavloem bïejedh öörnegidie jïh råajvarimmide mah viehkiehtieh guktie jienebh saemien lierieh jïh saemien nuhtjieh, jïh gusnie daan beajjetje institusjovnh jïh infrastruktuvre buerebelaakan nuhtesuvvieh juktie gorredidh jïh evtiedidh dejtie åarjel-, julev- jïh noerhtesaemien gïelide.

Gïehtjedimmien gaavhtan saemielaaken gïelenjoelkedassijste, jïh nænnoestimmieh saemien gïelen bïjre jeatjah laakine, moenehtse edtja salkehtidh jïh mejtie aaj raeriestimmiejgujmie båetedh jarkelimmide laakine juktie saemien nuhtjedh jïh lïerehtimmiem åadtjodh saemien gïelesne, desnie aaj meatan: 

• daan beajjetje öörnege aktine reeremedajvine saemien gïelide, daan nuelesne vuekieh sjïehtesjæmman, jïh gyhtjelasse mejtie byöroe joekehts kategorijh gïeletjïeltijste jïh/jallh vielie fleksijbele njoelkedassh sjïehtesjidh
• njoelkedassh mah leah buerebelaakan sjïehtedamme daan beajjetje öörnegasse byögkeles dïenesjijstie, daan nuelesne gyhtjelasse reaktan bïjre saemien nuhtjedh byöroe vielie ektiedamme årrodh dïenesjasse jallh almetjasse goh akten geografeles dajvese, åårganese jallh institusjovnese.

Dastegh jarkelimmieraeriestimmieh dellie dah edtjieh Nöörjen gaskenasjovnaale dïedti mietie årrodh. Moenehtse edtja aaj vuartasjidh guktie öörnegh leah Sveerjen jïh Såevmesne, jïh vuarjasjidh jïh mejtie aaj raeriestimmiejgujmie båetedh guktie maahta gïelen bïjre laavenjostedh raasti rastah.

Moenehtse edtja aktem bijjieguvviem vedtedh daan beajjetje öörnegistie jïh dïedtejoekedimmeste Saemiedigkien jïh jeatjah byögkeles suerkiej gaskem mej dïedte saemien gïelide, jïh mejtie aaj raeriestimmiejgujmie båetedh jarkelimmide faamoe- jïh råållajoekedimmesne Saemiedigkien, staaten, tjïelti jïh jeatjah byögkeles suerkiej gaskem. Moenehtse edtja aaj vuarjasjidh guktie daan beajjetje öörnege jåhta juktie dejtie saemien gïelenjoelkedasside laakine jïh klååkemegïetedimmesne dåarjoehtidh, jïh mejtie daerpies jarkelimmiejgujmie. Moenehtse edtja aaj vuarjasjidh mejtie maahta tjïrrehtimmiem gïelenjoelkedassijste nænnoestehtedh buerebe bïhkedimmine, laavenjostojne jïh dialogine dej ovmessie suerkiej gaskem, jïh mejtie aaj raeriestimmiejgujmie båetedh bueriedimmide, vuesiehtimmien gaavhtan akten tjirkijefunksjovnen tjïrrh jallh jeatjah råajvarimmiejgujmie.

Salkehtimmie Saemien gïelemoenehtsistie
Saemien gïelemoenehtse lea laakejarkelimmieh jïh råajvarimmieh raeriestamme gellie dajvine. Raeriestimmieh sijhtieh gaskem jeatjah dejtie dajvide ektiedidh: 

• Dïedtejoekedimmie jïh öörnedimmie saemien gïelijste
• Gïeledajveöörnege joekehts åeliedimmiejgujmie tjïelten gïeletsiehkiej våaroemisnie. Öörnege öörnegem saemien gïelen reeremedajvine orrestahta.
• Saemienlïerehtimmiem maadthskuvlesne jïh jåarhkeskuvlesne
• Jarkoestimmie njoelkedassijste jïh bïevnesedïedte byögkeles åejvieladtjide
• Reakta vaestiedassem saemien gïeline åadtjodh byögkeles årgaanijste
• Saemien gïeleåtnoem healsoe- jïh hoksesuerkesne
• Saemien gïeleåtnoem justijsesuerkesne
• Saemien gïeleåtnoem tjïelten reeremisnie
• Laejhteme, vaaksjome jïh tjirkije
• Barkijh dåårrehtidh mej maahtoe saemien gïeline jïh saemien kultuvresne
• Evtiedimmiem jïh åtnoem saemien gïelijste
• Raastendåaresth gïelelaavenjostoste
• Saemien sijjienommh

Govlehtimmie
Tjïelte- jïh orrestimmiedepartemeente sæjhta vuajnoeh jïh raerieh åadtjodh moenehtsen raeriestæmman laakide, råajvarimmide jïh öörnegidie saemien gïelide. Mijjieh sïjhtebe tjïelkes Govlehtimmielahtestimmine mejtie raeriestimmide jïh kapihtelidie NOU 2016:18 dah raerieh leah ektiedamme, vuesiehtimmien gaavhtan bijjiebaakojde nuhtjedh. Aaj nuepie jeatjah råajvarimmieh raereste enn dah mah leah moenehtsen salkehtimmesne.

Mijjieh aaj sïjhtebe fïere guhte govlehtimmieinstanse vuarjesje jis edtja Govlehtimmieprieviem seedtedh gïehtelimmide, organisasjovnide j.n.v mah eah leah læstosne.

Govlehtimmielahtestimmieh byöroe eeremes digitaale vuekine bïejesåvva “Seedth govlehtimmievaestiedimmie” daase viermiesæjrose. Jis ij gåaredh govlehtimmielahtestimmiem viermiesæjrose, maahta dam postmottak@kmd.dep.no seedtedh. Mijjieh gihtjebe govlehtimmieinstanside dam prieviem seedtedh åårganide daan nuelesne. Govlehtimmielahtestimmien mierie njoktjen. 15.b. 2017.

Dastegh gyhtjelassh maahtah gihtjedh seniorraeriestæjjam Anneline Ulfrstad, e-påaste: alu@kmd.dep.no, telefone 22 24 71 60.

Moenehtsen raeriestimmie råajvarimmide jïh lahtestimmide mah båateme sïjhtebe vuarjasjidh dialåågine Saemiedigkien aktine. 

Heelsegh

                                                                                     
Guláskuddam – VAT 2016:18 Vájmogiella – oajvvadusá láhkatjoahkkáj, dåjmajda ja årnigijda sámegielaj hárráj

Suohkan- ja ådåsmahttemdepartemænnta sáddi dála sáme giellanammadusá rapårtav guláskuddamij. Guláskuddamgirjje sáddiduvvá dáro-, nuortta-, julevsáme- ja oarjjelsámegiellaj.

Nammadus vuododuváj ragátmáno 19. biejve jagen 2014 guoradalátjit lágajt, dåjmajt ja årnigijt sámegielaj hárráj. Nammadus vattij rapårtav stáhtarádáj Jan Tore Sanner gålgådismáno 10. biejve jagen 2016.

Sáme giellanammadusá guoradallamav máhtá viedtjat Suohkan- ja ådåsmahttemdepartementa næhttabieles: https://www.regjeringen.no/no/dokumenter/nou-2016-18/id2515222/sec1

Tjoahkkájgæsos nammadusá oajvvadusájs gávnnu guoradallama oanesversjåvnån tsiehkke 1.1. dánna: https://www.regjeringen.no/contentassets/ad82d773c3094582a2660908b48886d3/NO/SVED/Vedlegg.pdf  

Sáme giellanammadusá fábmodus
Sáme giellanammadusán lij dát fábmodus:

Nammadus galggá tjielggit doajmme årnigijt, dåjmajt ja njuolgadusájt ma guosski sáme gielajda, ja árvustallat gåktu dá máhtti hiebaduvvat udnásj almulasj suorge organiserimij ja nannit dåjmalasj ja avtaárvvusasj almulasj dievnastusájt sábmáj. Nammadus galggá ålles tjoavddusijt árvustallat ma li álkkebu, dan baktu árvustallat gåktu teknologalasj tjoavddusa máhtti nannit ja álkkebun dahkat sámegielaj anov. Gå sámegielaj dille le målsudahkes ja suohkanijn duo dá hásstalusá ja dárbo, de galggá nammadus mássjkis tjoavddusijt árvustallat. Nammadus gálggá ájggeguovddelis tjoavddusijt árvustallat ma guosski dan bargguj mij le jådon stuoráp ja nannusap suohkanijt ásadit.

Nammadus gálggá árvustallat ja oajvvadusájt buktet gåktu suohkana ja ietjá almulasj dievnastiddje máhtti oadtjot virgálattjajt gejn le sámegielak máhtudahka. Nammadus galggá dan aktijvuodan dættodit årnigijt ja dåjmajt ma arvusmahtti ienebujt åhpatjit ja anátjit sáme gielajt, ja gæhttjat gåktu udnásj institusjåvnå ja infrastruktuvrra ávkkiduvvá buorebut nannitjit ja åvddånahtátjit oarjjel-, julev- ja nuorttasámegielav.

Gå li guoradallamin sámelága giellanjuolgadusájt, ja mærrádusájt sámegiela gáktuj ietjá lágajn, galggá nammadus tjielggit ja soajttá oajvvadusájt buktet láhkarievddadimijda mij guosská sáme giela adnuj ja åhpadussaj, dasi gullu aj:

• • udnásj årnigij mij le sámegiela háldadimguovllo, ja dán vuolen vuogijt oassálasstemij, ja gatjálvissaj jus bierri liehket moattelágásj kategorija giellasuohkanijs ja/jali mássjkedap njuolgadusá
  • njuolgadusá ma li buorebut hiebadum udnásj organiserimij almulasj dievnastusájs, dán vuolen gatjálvis jus riektá adnet sámegielav tjanáduvvá ienebut dievnastussaj jali indivijddaj ienni gå geográfalasj guovlluj, orgádnaj jali institusjåvnnåj.

Rievddadimoajvvadusá galggi tjuovvot Vuona rijkajgasskasasj vælggogisvuodav. Nammadus galggá aj gæhttjat årnigijda Svierigin ja Suoman, ja aj ájádallat ja soajttá oajvvadusájt buktet gielalasj aktisasjbargguj doarrás rijkarájáj.

Nammadus galggá vuosedit udnásj organiserimav ja åvdåsvásstádusájuohkemav Sámedikke ja ietjá almulasj instánsaj gaskav gænna le åvdåsvásstádus sáme gielajs, ja soajttá oajvvadusájt buktet rievddadimijda oajválasj- ja roallajuohkemijda Sámedikke, stáhta, suohkanij ja ietjá almulasj instánsaj gaskan. Nammadus galggá árvustallat gåktu udnásj årnik sáme giellanjuolgadusáj gåtsedimijn ja gujddimgiehtadallamijn doajmmá, ja jus le dárbbo rievddadimijda. Nammadus galggá aj árvustallat jus giellanjuolgadusáj dåjmadibme máhttá nanniduvvat buorep bagádallamijn, aktisasjbargujn ja guládallamijn guoskavasj instánsaj gaskan, ja oajvvadusájt buktet buoredibmáj, duola dagu oahttsefunksjåvnåv jali ietja dåjmajt.

 Rapårtta Sáme giellanammadusás
Sáme giellanammadus le oajvvadam láhkarievddadimijt ja dåjmajt viek moatten suorgen. Oajvvadusá gulluji dájda suorgijda: 

• Åvdåsvásstádusjuohkem ja organiserim sáme gielajs
• Giellaguovlloårnik iesjgeŋga vælggogisvuodaj dan milta gåktu gielladille le suohkanin. Årnik boahtá sámegiela háldadimguovlo sadjáj
• Sámegielak mánájgárddefálaldahka
• Sámegielåhpadus vuodoskåvlån ja joarkkaskåvlån
• Njuolgadusáj jårggålibme ja diehtojuohkemvælggo almulasj oajválattjajs
• Riektá vásstádusáv sámegiellaj oadtjot almulasj orgánajs
• Sáme giellaadno varresvuoda- ja huksosuorgen
• Sámegiela adno justijsa suorgen
• Sámegiella suohkana háldadusán
• Gujddim, bærrájgæhttjo ja oahttse
• Rekruterim ulmutjijs gænna le máhtudahka sámegiellaj ja sáme kultuvrraj
• Sáme gielaj åvddånibme ja adno
• Rájáj rastá aktisasjbarggo giela hárráj
• Sáme bájkkenamá 

Guláskuddam
Suohkan- ja ådåsmahttemdepartemænnta sihtá vuojnojt ja tsuojggidusájt oajvvadusájda lágaj, dåjmaj ja årnigij hárráj majt nammadus le oajvvadam sámegielaj gáktuj. Mij sihtap vaj boahtá tjielgga åvddån guláskuddamjavllamusán makkár oajvvadusájda ja kapihttalijda NOU 2016:18 javllamusá tjanáduvvi, buojk. bajelttjállagij baktu. Máhttelis le aj oajvvadit ietjá dåjmajt gå majt nammadusá rapårtan gávnnu. 

Jus guláskuddaminstánsa dárbov vuojnni, de máhtti aj guláskuddamgirjje sáddit dåjmadagájda, organisasjåvnåjda j.n.á., ma ælla listan.

Guláskuddamjavllamusá bierriji åvdemusát biejaduvvat digitálalasj hámen dási «Send inn høringssvar» dán næhttabielen. Jus ij le máhttelis guláskuddamjavllamusáv biedjat næhttabælláj, de máhttá dat sáddiduvvat postmottak@kmd.dep.no. Vájnnodip guláskuddaminstánsajt sáddiv dáv girjev guoskavasj vuollásasj orgánajda. Guláskuddama ájggemierre le snjuktjamáno 15. biejve 2017.

Jus li gatjálvisá, de guládalá seniorrádevaddijn Anneline Ulfrstad, e-poassta: alu@kmd.dep.no, telefåvnnå 22 24 71 60.

Nammadusá oajvvadusá dåjmajda ja guláskuddama tsuojggidusá árvustaláduvvi guládaládijn Sámedikkijn.

Varrudagáj

Gulaskuddanlistu - Govlehtimmielæstoe - Guláskuddamlissta

Almmolaš ásahusat - Byögkeles instansh - Almulasj instánsa

• Departementene
• Samediggi
• Fylkesmennene
• Fylkeskommunene
• Kommunene
• Internasjonalt reindriftssenter
• Utdanningsdirektoratet
• Helsedirektoratet
• Politidirektoratet
• Barne-, ungdoms- og familiedirektoratet
• Kriminalomsorgsdirektoratet
• Direktoratet for sikkerhet og beredskap (DSB)
• Språkrådet
• Statens Kartverk
• Likestillings- og diskrimineringsombudet
• Konfliktrådet
• Statistisk sentralbyrå
• Norges nasjonale institusjon for menneskerettigheter
• Domstoladministrasjonen
• Indre Finnmark tingrett
• Helse Nord RHF
• Helse Midt-Norge RHF
• Finnmarkssykehuset HF
• StatPed – Statlig spesialpedagogisk tjeneste
  • SEAD sámi earenoamášpedagogalaš doarjja

 Sámi organisašuvnnat - Saemiej organisasjovnh - Sáme organisasjåvnå

• Norgga Sámiid Riikkasearvi
• Samenes landsforbund
• Samenes folkeforbund
• Norske reindriftssamers landsforbund
• Bivdi
• Østsamene i Neiden
• Skoltene i Norge
• Sárahkka
• SámiNisson forum
• Noereh
• Samisk studieforbund
• Sámi Juristtaid Searvi – Samisk Juristforening
• Samisk legeforening
• Samisk eldreråd
• Sámi Studeantasearvi Davvi- Norggas (SSDN)
• Samisk foreldrenettverk
• Duoddara Ráfe - Pitesamisk senter
• Giellagiisá
• Sijti Jarnge – Samisk kultur og utviklingssenter
• Samisk hus, Oslo

Sámi giellaguovddážat - Saemiej gïelejarngh - Sáme giellaguovdátja

• Álttá Sámi Giellaguovddáš
• Deanu giellagáddi (SEG)/Tana samiske språksenter
• Isak Saba guovddáš. Nesseby
• Samisk språk- og kultursenter, Porsanger
• Sámi giellaguovddáš / Samisk språksenter, Kåfjord
• Gáisi Giellaguovddáš, Tromsø
• Storfjord språksenter, Skibotn
• Várdobaiki samisk senter, Evenes
• Ástávuona giellagoahtie, Lavangen
• Árran julevsáme guovdásj, Tysfjord
• Gïeleaernie, Røyrvik
• Gïelem nastedh, Snåsa
• Aajege - samisk språk og kompetansesenter, Røros

 Eará institušuvnnat, organisašuvnnat, lágádusat ja eará - Jeatjah institusjovnh, organisasjovnh, bertemh jïh jeatjah - Ietjá institusjåvnå, organisasjåvnå, almmudagá ja iehtjáda

• Den norske kirke
• Samisk kirkeråd
• Samerådet
• SANKS
• Den norske advokatforening
• Den norske dommerforening
• Stormen bibliotek, Bodø
• Tolkeforbundet
• KS
• Samisk bibliotektjeneste
• ČálliidLágádus AS
• DAT - Sámi girjelágádus ja skierrobuvttadeaddji - Samisk bokforlag og plateselskap
• Davvi Girji AS
• Iđut AS         
• Skániid girjie
• Vuelie/Frode Fjellheim
• Private tilbydere av samiske tolketjenester/oversettelsestjenester
• Tana- og omegn sjølaksefiskeforening
• Sør-Varanger sjølaksefiskarlag
• Finnmark sjølaksefiskeforening
• Nordre Nordland og Troms grunneier og sjølaksefiskeforening

Oahpahusinstitušuvnnat ja -lihtut - Ööhpehtimmieinstitusjovnh jïh –siebrieh - Åhpadusinstitusjåvnå ja -lihto

• Norges arktiske universitet - UiT
  • Senter for samiske studier
  • Senter for samisk helseforskning
  • Divvun
  • Gielletekno
• Nord universitet
• Høgskolen i Nord-Trøndelag
• Sami Allaskuvla/ Samisk høgskole
• Sámi lohkanguovddáš/Senter for samisk i opplæringa
• NetSam - Sámi oahpahusa fierpmádat – Sámegielåhpadusá værmádahka – Viermievierhkie saemienlïerehtæmman – Nettverk for samiskopplæring
• Senter for IKT i utdanningen
• Folkeuniversitetet
• Samisk videregående skole og reindriftsskole, Kautokeino
• Samisk videregående skole, Karasjok
• Knut Hamsun videregående skole, Steigen
• Grong videregående skole, Grong
• Røros videregående skole, Røros
• RESAK – regionalt samisk kompetansesenter – barnevern
• Samisk utviklingssenter for sykehjemstjenester
• Private barnehagers landsforbund
• Foreldreutvalget for grunnopplæringen
• Foreldreutvalget for barnehager
• Utdanningsforbundet
  • Samisk utvalg, sentralt 
  • Samisk utvalg, Finnmark
• Samisk lærernettverk
• Ovttas
• Skolenes landsforbund
• Skolelederforbundet -YS
• Lærernes yrkesforbund - YS
• Lektorlaget – Akademikerne