Gulaskuddan - Sámediggeválga - rievdadusat láhkaásahusas sámediggeválgga birra

• Johtočálus Sámediggeválggaid láhkaásahusa rievdadusaid birra

Ođasmahttin,- hálddahus- ja girkodepartemeanta sádde dákko bokte gulaskuddamii evttohusa sámediggeválgga láhkaásahusa rievdadusaide. Rievdadusevttohus sáddejuvvo gulaskuddamii Sámedikki ja Gieldda- ja guovlludepartemeanta áddejumiin. Gulaskuddanáigemearri lea guovvamánu 28.b.2011:s.

Gulaskuddancealkámušaid sáhttá sáddet boastta mielde dahje e - poasttain čujuhussii postmottak@fad.dep.no 
Departemeantta neahttasiidduin gávdno sámegillii gulaskuddanreivve oktan mildosiiguin www.regjeringen.no/fad/dok/hoeringer

Duogáš - ovddeš rievdadusat
Láhkaásahus sámediggeválgga birra (láhkaásahus) maŋemus rievdaduvvui miessemánu 15.b.2009:s sámelága rievdadusaid vuođul maid Stuoradiggi dohkkehii 2008' giđa, gč. Od.prp. nr. 43 (2007-2008). Dehálaš rievdadusat 2009 válgga rájes leat ođđa válgabiirejuohku mas 13 válgabiire leat unniduvvon 7 válgabiirii ja lea ortnet mas earuha gaskkal gielddaid main leat 30 dahje eanet olbmot ja gielddaid main leat unnit go 30 olbmo Sámedikki jienastuslogus. Jienasteaddjit gielddain gos leat vuollel 30 olbmo čálihuvvon jienastuslohkui, eai sáhte sámediggeválgii jienastit válgabeaivvi ja leat sámelága § 2-3 mielde čujuhuvvon ovdagihtii jienastit. Gielddain main leat 30 dahje eanet olbmot čálihuvvon jienastuslohkui, doppe láhččojuvvo jienasteapmi sámediggeválgii válgadikkis seamma áiggis ja báikkis go stuorradiggeválga. Buot gielddat galget láhcit ovdagihtiijienasteapmái ja árra - jienasteapmái.

Láhkaásahusa § 67a mielde leat sii geat ovddit válggas leat čálihuvvon Sámedikki jienastuslohkui geassemánu 30.b. rádjái vuođđun válgabiirre juogadanlohkui mandáhtaid juogadeamis válgabiirriid gaskkas. §§ 39 a ja 47 mielde gusto dát maiddái guđe áigemuddu galgá biddjojuvvot vuođđun dasa ahte guđe gielddain galgá dollojuvvot sámediggeválgga válgadiggi ja guđe gielddain galgá beassat dušše ovddalgihtii jienastit.

Sámediggi oaivvilda ahte biirriide mearridit mandáhtajuogu ovddit sámediggeválgga geassemánu 30.b. vuođul lea áiggi dáfus beare guhkkin eret boahtte válgga. Diggi lea evttohan ahte áigemuddu sirdojuvvo guokte jagi ovddasguvlui. Evttohus mearkkaša ahte ovddit válgga geassemánu 30.b. áigemuddu evttohuvvo sirdojuvvot geassemánu 30.b:ái dan válgajahkái go lea gieldda- ja fylkkadiggeválga. Vejolaš rievdadus mielddisbuktá ahte Sámedikki jienastuslogus dahkkojuvvo stáhtusa almmolaš geahčademiin guktii Sámedikki njealji jagi válgaáigodagas.  Dakkár ortnet jáhkkimis mielddisbuktá jámma gealbosihkkarastima jienastuslogu hálddašanrutiinnain ja sámediggeválgga čađahanrutiinnain.

Bargo- ja searvadahttindepartemeantta gulaskuddanreivves 2.9.2008:s sámediggeválgga láhkaásahusaid rievdadusaid birra mat gustojit 2009 válgga rájes, bivdii gulaskuddanásahusain árvalusaid gažaldahkii molssaevttolaš áigemuddui earuhan dihte gielddaid main galgá lágiduvvot válgadiggi sámediggeválgii ja suohkaniin/gielddain main dušše galgá leat vejolašvuohta ovdalgihtii jienastit: "Departemeanta evttoha ahte ovddit Sámedikki jienastuslohku biddjojuvvo vuođđun. Molssaeaktun sáhttá leat ahte áigemuddu jienastuslogu meroštallamii galgá leat geassemánu 30.b. guokte jagi ovdal go sámediggeválga lágiduvvo". Bohte unnán gulaskuddancealkámušat dan gažaldahkii. Láhkaásahusa rievdadeamis miessemánu 15.b.2009:s mearriduvvui ahte ovddit válgga geassemánu 30.b. lea áigemuddun.

Lagabui rievdadusevttohusa birra
Jienastuslogu áigemuddui guoská golmma iešguhtetge ulbmilii. Rievdadusevttohusa sáhttá govvidit dáinna lágiin:

Rievdadanevttohus mielddisbuktá ahte Sámedikki jienastuslohku meroštallojuvvo geassemánu 30.b. daid jagiid go lea gieldda- ja fylkkagielddaválga mearridan dihte mandáhtajuogu gaskkal válgabiiriid ja mearridit erohusa gaskkal gielddaid main galgá leat válgadiggi válgabeaivvi ja daid gielddaid main dušše galgá leat ovdalgihtii jienasteapmi. Eai evttohuvvo makkárge rievdadusat gustovaš áigemuddui go guoská válljehahttivuođa ja jienastanvuoigatvuođa mearrideapmái. Dát áigemuddodáhton lea geassemánu 30.b dan jagi go lea sámediggeválga.

Jienasteddjiide válgaortnega vejolaš rievdadusat mearkkašit ahte jienastuslogu sáhttá iskat guktii Sámedikki válgaáigodagas. Seamma ládje go ovdal, de buohkain lea vuoigatvuohta váidalit čáliheami dahje váilevaš čáliheami válgga jienastuslohkui.

Evttohuvvon ortnegis lea sávahahtti ávki ahte organisašuvnnat, bellodagat ja válgalisttut eambbo deattuhit dan ahte oažžut eambbogiid čálihit iežaset Sámedikki jienastuslohkui. Evttohuvvon ortnet sáhttá buktit stuorát beroštumi sis geat ásahit listtuid válggaide go biirriid mielde mandáhtalogu juohku, mearriduvvo válgaáigodaga gasku, dan sadjái go 4 jagi ovdal válgga. Evttohuvvon ortnegiin dáhpáhuvvá jámmát válgaáigodagas jienasteaddjiidháhkan jienastuslohkui.

Rievdadusevttohusat láhkaásahusa mearrádusain
Sámedikki jienastuslohku - § 4 (2)
Evttohuvvo lasáhus 4.§ nuppi lađđasii, vuosttaš cealkka dan birra ahte Sámediggi galgá ráhkadit jienastuslogu daid jagiid go lea sámediggeválga ja gielddastivrra ja fylkkadikki válga.

Sámedikki jienastuslogu almmolaš geahčadeapmi - § 8 (1)
Evttohuvvo dárkkuheapmi 8.§:s (1) dan birra ahte suohkaniid/gielddaid sámeválgastivra galgá bidjat Sámedikki jienastuslogu almmolaš geahčadeapmái goappeš válgajagiid - sihke dan jagi go lea sámediggeválga ja dan jagi go lea gielddastivrra ja fylkkadiggeválga.

Jienasteaddjit geat dušše sáhttet jienastit ovddalgihtii - § 39 a
Jienasteaddjit guđet leat logahallojuvvon jienastuslohkui gielddain main leat unnit go golbmalogis logahallojuvvon, sáhttet gustovaš vuoigatvuođa mielde dušše ovdagihtii jienastit. Sámedikki jienastuslohku galgá adnojuvvot vuođđun mearridan dihte makkár suohkaniidda/gielddaide dát galgá gustot. Dán mearrádusa evttohit rievdadit nu ahte meroštallan das man gallis leat logahallojuvvon jienastuslohkui iešguhtetge gielddas ii dahkkojuvvo ovddit sámediggeválgga jienastuslogu logahallama vuođul, muhto geassemánu 30.b. dan jagi go maŋimuš lágiduvvui gielddastivrra- ja fylkkadiggeválga, dm. guokte jagi ovdal sámediggeválgga.

Jietnaaddima áigi ja báiki § 47 (1) ja (2)
Jienasteaddjit geat leat logahallojuvvon suohkaniidda/gielddaide main golbmalogis dahje eanebut leat čálihuvvon jienastuslohkui sáhttet gustovaš vuoigatvuođa mielde jienastit válgadikkis. Sámedikki jienastuslohku galgá biddjojuvvot vuođđun mearridan dihte makkár suohkaniidda/gielddaide dát galgá gustot. 47.§ vuosttaš lađđasis evttohuvvo dárkkuheapmi, ođđa nubbi cealkka dan birra ahte lea Sámedikki jienastuslohku geassemánu 30.b. dan jagi go maŋimuš lágiduvvui gieldda- ja fylkkadiggeválga mii galgá leat vuođđun, dm. guokte jagi ovdal iešalddis sámediggeválgga. Oktiivástideapmi 39a.§:in dárkkuhuvvo mearrádusa nuppi lađđasis.

Girjedoallu. Lávadagaid mearrideapmi § 67 (4)
Ráđđehusas sirdojuvvui ovddasvástádus sámi áššiide 2009' golggotmánus Bargo- ja searvadahttindepartemeanttas Ođasmahttin-, hálddahus- ja girkodepartementii. Mearrádusas dát divvojuvvo dan rievttes departementii masa dat gullá.
Mandáhtaid juohkin válgabiirriide § 67 a (1)
Válgabiirre juogadanlohku mandáhtaid juogadeamis válgabiirriid gaskkas lea daid olbmuid lohku geat leat čálihuvvon Sámedikki jienastuslohkui. Jienastuslogu áigemuttu evttohit rievdadit geassemánu 30.b.ái maŋimuš jagi go lágiduvvui gieldda- ja fylkkadiggeválga.

Ekonomalaš ja hálddahuslaš váikkuhusaid birra
Gustovaš mearrádusaid mielde bidjet suohkanat/gielddat Sámedikki jienastuslogu almmolaš geahčadeapmái dan jagi go lea sámediggeválga. Rievdadanevttohus mielddisbuktá ahte gielddat almmuhit ja bidjet Sámedikki jienastuslogu almmolaš geahčadeapmái juohke nuppi jagi, dm. dan jagi go lea sámediggeválga ja dan jagi go lea gielddastivrra ja fylkkadiggeválga. Dát mearkkaša ahte gielddat juohke nuppi jagi almmuhit goas ja gosa Sámedikki jienastuslogu biddjojuvvo almmolaš geahčadeapmái. Sámediggi fuolaha ahte suohkaniidda/gielddaide sáddejuvvo jienastuslohku.

Departemeanta bivdá gielddaid iežaset gulaskuddancealkámušain addit árvvoštallama das makkár vejolaš ekonomalaš ja hálddahuslaš váikkuhusaid rievdadanevttohus mielddisbuktá válgabargui.

Mildosat
Mildosiin čuvvot láhkaásahusa mearrádusaid konkrehta rievdadanevttohusat, merkejuvvon vuolláisáhccojuvvon teavsttas. Gulaskuddanásahusaid namat čuovvot mildosiin. Gustovaš láhkaásahusa sámediggeválgga birra gávdno Lovdata neahttasiidduin www.lovdata.no

Mildostat