Váhnemiid fuolahanruhtariekti duppalastojuvvo

Váhnemat sáhttet oažžut fuolahanruđa go leat ruovttus mánáiguin go skuvllat ja mánáidgárddit miehtá riikka leat gitta. Muhto Korona-leavvama váikkuhusat leat ain eahpečielgasat ja fuolahanruđat (buohcci-mánná-beaivvit) sáhttet nohkat jođánit. Danne duppalastojuvvo fuolahanbeivviid lohku buot váhnemiidda.

Gonagas stáhtaráđis lea odne láhkaásahusa bokte mearridan máŋggaid njuolggadusrievdadusaid, earret eará Stuoradikki njukčamánu 16. beaivvi mearrádusa čuovvoleapmin. Njuolggadusat bohtet fápmui dakkaviđe ja doaibmabohtet bearjadaga njukčamánu 13. beaivvi rájes.

– Olles politihkalaš Norga dahká dán vai váhnemat eai dárbbaš vuorjašuvvat beaivválaš birgejumiin go šaddet orrut ruovttus mánáiguin dan dihte go skuvllat ja mánáidgárddit leat gitta, dadjá bargo- ja sosialministtar Torbjørn Røe Isaksen.

Bistá olles 2020

Beivviid lohku duppalastojuvvo sihke váhnemiidda geain lea dábálaš logi beaivásaš earri ja váhnemiidda geain lea viiddiduvvon earri. Ođđa njuolggadusat gustojit kalenddarjahkái 2020. Vai áššemeannudeapmi ii šatta geavatlaččat váttisin NAV:ii, de galgá ođđa beivviid lohku gustot oppalaččat ii ge ráddjejuvvot jávkamii Covid-19 geažil.

Luođobargit

Maiddái luođobargit ja iešheanalaš ealáhusdoallit ožžot vuoigatvuođa seamma olu beivviide go virggehasat, earret 3 beaivásaš vuordináiggi. Luođobargit ja iešheanalaš ealáhusdoallit ožžot 100 proseantta buhtadusa meroštallanvuođus njealját beaivvi rájes.

Vejolašvuohta sirdit

Láhčin dihte dili nu ahte váhnemat geat barget servodatkritihkalaš doaimmain, galget sáhttit joatkit doaimmahit bargguset, de šaddá vejolaš sirddášit fuolahanbeivviid váhnenguoktá gaskka. Geavatlaš sivaid geažil gusto vejolašvuohta oppalaččat, muhto ávžžuhuvvo ahte vejolašvuohta geavahuvvo sihkkarastit dehálaš servodatdoaimmaid.

Unnit golut bargoaddiide

Go fuolahanbeivviid geavaheapmi lassána sakka dán dilis, de sáhttet das šaddat stuora ekonomalaš váikkuhusat bargoaddiide ja Norgga ealáhuseallimii. Danne oaniduvvo bargoaddiáigodat sakka ja bargoaddi galgá ruhtadit fuolahanruđaid dušše vuosttaš golmma beaivvi ovddas. Bargoaddi máksá maiddái ovdalgihtii daid eará fuolahanbeivviid ovddas, muhto sáhttá Bargo- ja čálgoetáhtas gáibidit goluid máksojuvvot ruovttoluotta njealját beaivvi rájes.

– Dákkár viiddideapmi maid dál čáđahit livččii šaddan stuora ekonomalaš noađđin bargoaddiide váttis áiggis. Danne máksá stáhta dáid goluid, dadjá Isaksen.

Vuordinbeaivvit luođobargiide

Luođobargiid ja iešheanalaš ealáhusdolliid vuordináigi lea seamma guhkki go unniduvvon bargoaddiáigodat, go sii han leat iežaset bargoaddit. Luođobargit ja iešheanalaš ealáhusdoallit šaddet ohcat oažžut máksojuvvot fuolahanruđaid NAV:s. Ruoktotmáksin ja olggosmáksin sáhttá ádjánit oanehaš dálá váttis dili geažil. 

Ávžžuha geabbilvuhtii

Stáhtaráđđi ávžžuha goitge bargoaddiid ja bargiid leat geabbilat.

– Olu váhnemiin lea vejolašvuohta bargat ruovttus ja vel eanebuin lea vejolašvuohta heivehallat bargoáiggi. Nu oallugat go vejolaš berreše dustet dáid vejolašvuođaid, dadjá stáhtaráđđi.

Dieđut ođđa gaskaboddosaš fuolahanruhtaortnega birra

Sii geain leat okta dahje guokte máná vuollel 12 jagi, ožžot guhtege 20 fuolahanbeaivvi 2020:s. Vuosttaš 3 beaivvi ruhtada bargoaddi, loahpa máksá bargoaddi ovdalgihtii, muhto sáhttá ohcat máksojuvvot ruovttoluotta NAV:s.

Sii geain leat golbma dahje eambbo máná vuollel 12 jagi, ožžot guhtege 30 fuolahanbeaivvi 2020:s. Vuosttaš 3 beaivvi ruhtada bargoaddi. Dasto ruhtada álbmotoadju 27 beaivvi. 

Aktováhnemiin ja váhnemiin geain leat guhkilmas buohcci mánát leat liige beaivvit maid ovddas ožžot fuolahanruđa. Maiddái sii ožžot beali eambbo fuolahanruhtabeivviid, ja bargoaddi ruhtada dušše vuosttaš 3 beaivvi.

Luođobargiin ja iešheanalaš ealáhusdolliin lea vuoigatvuohta oažžut seamma olu beivviid go virggehasat, earret 3 beaivásaš vuordináiggi.

Gaskaboddosaš láhkaásahus

Loga gaskaboddosaš láhkaásahusa:

• Gaskab. láhkaásahus álbmotoadjolága ja bargobiraslága spiehkastemiid birra covid-19-pandemiija oktavuođas (lovdata.no)