Dearvuođat eanadoallo- ja biebmoministaris Olaug Vervik Bollestad

Sámi álbmotbeaivi čalmmustahttojuvvo vuosttaš sámi riikkačoahkkima muitun mii lágiduvvui Metodismagirkus Troandimis guovvamánu 6.-9.beivviid 1917. Čoahkkimis oassálaste Norgga ja Ruoŧa sámit.  Nuorra, lullisámi nisu Elsa Laula Renberg lei njunnošis lágideamen vuosttaš sámi riikkačoahkkima. Duostilvuođain ja áŋgirvuođain son mearridii makkár dehálaš sámepolitihkalaš áššit galge čoahkkimis meannuduvvot, ja gillilvuođain son barggai boazodoalu vuoigatvuođaid ja rámmaeavttuid ovdii.

Boazodoalloministtarin deaivvan ollu áŋgiris ja čeahpes olbmuid geat ovddastit  boazodoalloealáhusa, geat duođalaččat barget vai mis ain boahtteáiggis lea boazoealáhus mii lea ceavzinnávccalaš ja nanus. Boazodoallu lea sámi kultuvrii dehálaš caggi, ja das lea stuora mearkkašupmi sihke ekonomiijai ja barggahussii ollu báikegottiin.

Maŋimuš jahki lea leamaš hástaleaddji. Eanemusat lean váillahan dan ahte beassat deaivvadit badjeolbmuiguin. Ja illudan dan beaivái goas fas šaddá vejolaš mátkkoštit ja deaivvadit badjeolbmuiguin doppe gos sii leat, erenoamážit gullat ja oahppat ain eanet dán fiinna ja erenoamáš ealáhusa birra. 

Maŋimuš jahki lea leamaš boazoealáhussii hui gáibideaddji. Koronapandemiija lea nuppástuhttán ja váttásmahttán min buohkaid árgabeaivvi. Dat lea dagahan erenoamáš hástalusaid, maiddái boazodollui. Rádjarasttildeapmi Norgga ja Ruoŧa gaskka lea okta ovdamearka dasa.  Go mii leat čeahpit čuovvut rievddadeaddji njoammudávddaid eastadandoaimmaid ja njuolggadusaid, de gávdnat čovdosiid mat leat stuora veahkkin daid váttisvuođaide maid ealáhus vásiha.   

Dálvit ja giđđat 2020 vásihii boazodoallu dan lassin duođalaš guohtunroasu váttis guohtundili geažil. Guohtunroassu lei dramáhtalaš, ja erenoamáš gáibideaddji ealáhussii. Mun lean hui movtta das mo boazoeaiggádat bidje buot searaid dasa ahte dustet dili mii lei hui gáibideaddji, ja dat nannii mu jáhku ahte dán ealáhusas leat ollu áŋgiris ja čeahpes bargit. Vaikko dilli lei gáibideaddji, de vásihin maiddái ahte ovttasbargu Norgga Boazosápmelaččaid Riikkaservviin, Sámedikkiin, Stáhtahálddašeddjiin ja Eanadoallodirektoráhtain lei buorre ja konstruktiivvalaš.  

Ráđđehus lea boazodoalloealáhusa veahkehan birget guohtunroasus ja lea ee. lasihan 30 miljovnna kruvnnu liigedoarjaga boazodoallošiehtadussii giđđat 2020. Dat lei dárbbašlaš sihkkarastit elliidčálggu ja geahpedit boazovahágiid. Lei dárbbašlaš helikopteriin fievrridit liige fuođđariid ealuid lusa, mii lei stuora veahkki boazoeaiggádiidda geat dalle duođai geahččaluvvojedje.       

Vaikke vel leat ge ásahan doaibmabijuid geahpedan dihte boazovahágiid dálve- ja giđđaguohtuneatnamiin, de leat diimmá heajos guohtumat sakka váikkuhan buvttadeapmái, ja boazoealáhusa ekonomadillái. Miesselohku lea sakka njiedjan, ja njuovvanlohku jagi 2020 lea 40 proseantta vuollelis go 2019:s.  

Buoridan dihte ekonomalaš dili heajos guohtumiid geažil, lea Eanadoallo- ja biebmodepartemeanta ja NBR soahpan erenoamáš buhtadanortnega mii čuovvu 2020/2021 Boazodoallošiehtadusa ekonomalaš rámmaid ja ulbmiliid. Lean hui duhtavaš go leat nagodan soahpat erenoamáš roassodoarjaga geahpedan dihte ekonomalaš vahágiid ealáhusas, ja ortnet galgá doaibmagoahtit johtilit. 

Mu mielas lea dehálaš ahte mis lea buorre ja konstruktiiva ovttasbargu boazoealáhusain maiddái boahtteáiggis, ja ahte mii buriid ságastallamiid bokte sáhttit joatkit politihka mii boazoealáhusa nanne ja ovddida ceavzinnávccalaš ealáhussan.

Jos vel jahki leai ge gáibideaddji, de háliidan váldit ovdan juoidá mii sakka illudahttá. Bohccobiergomárkan ovdána ain positiivvalaččat. Márkaniskkadeamit čájehit ahte Norgga álbmot háliida borrat eanet bohccobierggu. Lea erenoamážit biebmoberošteaddjit, ja sii geat beroštit  elliidčálggus ja dearvvašvuođas mat háliidit borrat eanet bohccobierggu. Dán joavkku erenoamášvuohta lea dat ahte sii háliidit borramuša mii báikkálaččat buvttaduvvo Norggas ja biepmuid sii háliidit ráhkadit vuođu rájes. 

Positiivvalaš bealli lea ahte Norgga álbmot háliida borrat eanet bohccobierggu. Bohccobiergu lea luondduvuđot ja njálgga herskoborramuš. Seammás lea bohccobiergomális historjámuitalus, garrasit čadnon badjenissoniidda ja -albmáide ja sámi kultuvrii.  Dálá dilis, ollu mearriduvvon ráddjehusaiguin lea dehálaš beassat vuoiŋŋastit ja návddašit, ja mii lea vel buoret go bohccobiergomállásiin ávvudit dán jagáš Sámi álbmotbeaivvi.  

Daiguin dearvuođaiguin sávan didjiide buohkaide buori Sámi álbmotbeaivvi ávvudeami!

Lahkoe biejjine – Vuorbbe biejvijn – Lihkku beivviin – Gratulerer med dagen!

Stuorit gova