Stáhta penšunfoanda olgoriikkat
Olggut doaibma | gullevaš doaimmahagat | Ruhtadandepartemeanta
Stáhta penšunfoanda lea vuolggahuvvon ovdalaš Stáhta petroleumfoanddas ja Álbmotoadjofoanddas. Lea Norgga Báŋku mii beaivválaččat hálddaša Stáhta penšunfoandda olgoriikkat. Penšunfoandda olgoriikkat dietnasat lea ruhtahivvodat mii boahtá petroleumdoaimmas mii sirdojuvvo stáhtabušeahtas, foandda opmodaga buorrinbohtosat ja netto ruhtasirddašeamit mat leat čadnojuvvon petroleumdoibmii.
Stáhta penšunfoanda doaibmagođii ođđajagimánu 1. beaivvi 2006, ja dat ásahuvvui ovddeš Stáhta petroleumfoandda ja Álbmotoadjofoandda vuođustussii. Ulbmil Stáhta penšunfoanddain lea doarjut stáhta seastima mii galgá ruhtadit álbmotoaju penšungoluid ja nannet guhkesáiggi beroštumiid mat gusket dasa movt stáhta geavaha petroleumdietnasiid. Máksámušat mat dađistaga bohtet petroleumdoaimmas, lea earáláganat go muđui stáhta dietnasat, danin go dat muhtun muddui maid geahpedit stáhta petroleumopmodaga. Bušeahttapolitihkalaš njuolggadusat vuhtiiváldet petroleumdietnasiid earenoamášvuođa ja daid ulbmil lea ahte oljo- ja gássadietnasat maiddái galget leat ávkin boahttevaš buolvvaide. Dan sivas go álbmotoaju penšungolut bohtet lassánit hui garrasit boahtte logi jagiid, de lea hui dárbbašlaš hukset nanu foandda, vai eat duvdde beare stuora noađi boahttevaš buolvvaide.
Stáhta penšunfondii gullet Sáhta penšunfoanda olgoriikkat ja Stáhta penšunfoanda - Norga. Olgoritoassi biddjojuvvo kontui mii lea Norgga Báŋkkus. Siseatnanoassi fievrreduvvo kapitálan Álbmotoadjofondii.
Ruhtadandepartemeanta lea penšunfoandalága mielde mearriduvvon leat foandda hálddašeaddjin. Stáhta penšunfoandda – Olgoriikkat beaivválaš hálddašeami doaimmaha Norgga Báŋku, ja Álbmotoadjofoandda hálddaša fas Stáhta Norgga penšunfoandda. Penšunfoandda vuoitu lea seamma go Norgga Báŋkku ja Álbmotoadjofoandda vuoittu lágideamit. Stáhta penšunfoanddas ii leat sierra stivra ii ge sierra hálddahus.
Olgoriikkaid penšunfoandda dietnas lea ruhtahivvodat mii boahtá petroleumdoaimmas, mii sirdojuvvo stáhtabušeahtas, foandda opmodaga ja netto ruhtasirddašemiid vuoitu lea čadnojuvvon petroleumdoibmii. Norgga penšunfoandda dienas lea daid ruđaid vuoitu mat hálddašuvvojit. Stáhta penšunfoandda ruđaid ii sáhte geavahit eara go de jus Stuoradigge mearrida vissis oasi ruđain sirdit stáhtabušehttii. Sirdimat gokčet bušeahttavuolláibáhcaga mii rehkenastojuvvo oljodoaimmaid mielde. Danin leat ge foandaruđat oassin ollislaš bušeahttaproseassas, nu ahte foandda huksen speadjalastá dan go lea ruhta buorrin stáhtabušeahtas.
Dán láhkái oainnusindahká Penšunfoanda olgoriikkat masa stáhta geavaha petroleumdietnasiid. Bušeahttapolitihka njuolggadusat (doaibmama váldonjuolggadus) sisttsodoallá ahte struktuvrralaš, oljodoaimma ektui divvojuvvon bušeahttavuolláibáza áiggi mielde galgá vástidit Stáhta olgorit penšunfoandda kapitála vurdojuvvon reálavuoittu. Stáhta Norgga penšunfoandda ruđaid dienas ii sirdojuvvo stáhtakássii, muhto biddjojuvvo dađistaga dán oassái foanddas.
Stáhta olgorit penšunfoandda kapitála lea ollislaččat investerejuvvon olgoriikkain. Foandda ruđain leat investeren sihke ossosiid ja obligašuvnnaid ja eará árvobáhpiriid mat rentejit. Stáhta Norgga penšunfoandda ruđat leat eanas geavahuvvon investeremiidda Norggas.
Neahttasiidu: https://www.nbim.no/no/