Girjerájut

Norgga girjerájussuorgi sisttisdoallá álbmot- ja fylkkagirjerádjosiid, skuvlagirjerádjosiid, almmolaš ja priváhta fága- ja dutkangirjerádjosiid ja Nationálagirjerádjosa.

Kultur- ja dásseárvodepartemeanttas lea bajimus, riikkaviidosaš ovddasvástádus girjerájussuorggis, vuosttažettiin ruhtajuolludemiid bokte Nationálagirjerádjosii. Álbmotgirjerájus ja skuvlagirjerájus lea suohkaniid  ovddasvástádus, ja  fylkkasuohkanlaš girjerájusdoaimmat ja regionála girjerájusovddideapmi lea fas fylkkasuohkana ovddasvástádus.

Fága- ja dutkangirjerádjosat mat čatnasit universitehtaide ja allaskuvllaide leat Máhttodepartemeantta ovddasvástádus. Lea álbmotgirjerájusláhka mii mearrida álbmotgirjerádjosa bajitdási mihttomeriid ja mii juogada ovddasvástádusa hálddašandásiid gaskka.

Nationála girjerájusstrategiija 2020-2023 – Demokratiija ja oahppahábmema vejolašvuođat (Nasjonal bibliotekstrategi 2020-2023 – Rom for demokrati og dannelse) lea ráđđehusa girjerájuspolitihka vuođđun. Kulturdepartemeanta ja Máhttodepartemeanta ovddidedje  girjerájusstrategiija Erna Solberga ráđđehusa vuolde 2019:s, ja Støre Ráđđehus jotkkii dan 2021:s. Strategiija ulbmil lea ain ovdánahttit girjerádjosiid áigeguovdilis ja dehálaš máhttoásahussan mat sáhttet nannet álbmotdiehtojuohkima ja álbmoga oahppahábmema. Strategiija váldodoaibma lea aktiivvalaš gaskkusteapmi, man ulbmilin lea olahit sin geat eai geavat girjerádjosiid. 2023 čavčča áigu Kultur- ja dásseárvodepartemeanta ovdanbuktit viiddiduvvon nationála girjerájusstrategiija.

Nationálagirjerájus

Norgga kultuvrra ja servodateallima duođašteamit galget leat olámuttos buohkaide. Nationálagirjerájus galgá bargat dan ovdii ahte girjerádjosat nannejuvvojit girjjálašvuođa, máhtu ja kulturárbbi gaskkusteaddjin, ja maiddái ahte Norgga arkiivvaid, girjerádjosiid ja museaid dokumeantavuđot kulturárbi digitaliserejuvvo. Nationálagirjerájus galgá maiddái sihkkarastit ja seailluhit addingeatnegahttojuvvon materiála ja eará čoakkáldagaid, ja bargat buoridit beroštumi čoakkáldahkii ja dan geavaheapmái.

Dasa lassin lea Nationálagirjerádjosis erenoamáš ovddasvástádus ovddidit ja nannet Norgga girjerádjosiid aktiivvalaš ja áigeguovdilis servodatásahussan. Dat dahkkojuvvo go čuovvula nationála girjerájusstrategiija doaibmabijuid. Nationálagirjerájus hálddaša prošeakta- ja ovdánahttindoarjaga dán ulbmilii, ja das lea maiddái ovddasvástádus hálddašit doarjagiid moanat girjerájus- ja girjjálašvuođadoaibmabijuide, nu go ovdamearkka dihte Norgga mánáidgirjeinstituhttii, servviide Foreningen !les ja Leser søker bok, ja vel doarjaga girjerájusbálvalussii giddagasain.

Suoidnemánu 1. b. 2023 rájes šattai Norsk lyd- og blindeskriftbibliotek (Norgga jietna- ja sovkkenčálagirjerájus) oassin Nationálagirjerádjosis. Nu lea ge Nationálagirjerájus váldán badjelasas ovddasvástádusa buvttadit ja luoikat jietnagirjjiid, e-girjjiid ja čuokkisčálagirjjiid olbmuide geat doaimmashehttejumi geažil rahčet lohkat visuála teavstta ja dábálaš girjjiid. Nationálagirjerájus galgá bargat dan ovdii ahte ain ovdánahttit ja nannet fálaldaga dán ulbmiljovkui.

Nationálagirjerádjosa lanjat leat Oslos ja Mo i Ranas. Nationálagirjerádjosa Oslo-ossodagas lea ovddasvástádus ásahusa bálvalusaide álbmogii. Dát mielddisbuktá earret eará lohkansálaid ja dutkisajiid doaimmaheami, ja gaskkustandoaimmaid nu go fysalaš lágidemiid, bistevaš ja gaskaboddosaš čájáhusaid. Girjerájusovdánahttima čállingoddi ja resurssat mat gusket Nationálagirjerádjosa dutkandoaimmaide ja doaimmat mat leat čuvvon Norgga jietna- ja sovkkenčálagirjerádjosis, gullet maiddái deike.

Nationálagirjerájus Mo i Ranas galgá earret eará čohkket, seailluhit ja almmusin dahkat buot materiála mii lea almmuhuvvon Norgga almmolašvuođas – dat mearkkaša visot addingeatnegahttojuvvon materiála. Maiddái Norgga arkiivvaid, girjerádjosiid ja museaid kulturárbemateriála digitaliserejuvvo ja seailluhuvvo dán doaimmahagas. Dáppe lea maiddái Nationálagirjerádjosa depotgirjerájus. Nationálagirjerádjosa fysalaš ja digitála materiálačoakkáldat sihkkarastojuvvo stuora sihkkarastinmagasiinnain vári siste Mo i Ranas, ja dáppe lea maiddái sierra sihkkarastinmagasiidna Arkivverket (Arkiivadoaimmahaga) arkiivamateriála váste.