Biebmu

Biebmo- ja eanandoallopolitihka váldoulbmilin lea sihkkarastit geavaheddjiide doarvái, oadjebas ja iešguđetlágan biepmuid, govttolaš haddái. Geavaheddjiid sávaldagat ja válljemat váikkuhit politihka hábmemii.

Biebmu lea dehálaš oassi min kulturárbbis. Luonddu eavttut – davviguovlluid garra dálkkádagat, mat molsašuddet jahkodagaid mielde, váikkuhit maid mii buvttadit ja borrat.

Norgga biebmobuvttadeapmi rievdá dađistaga, biepmut maid mii borrat govvidit Norgga servodaga ovdáneami. Árbevirolaš biebmošlájaid searvvis gávdnat eanet internationála borramušaid mat buvttaduvvojit Norggas.   

Eanet biebmu, eanet valljivuohta

Norgga eanandoallit buvttadit eanet ja eanet borramuša, dan doaibmevaš ja ulbmillaš biebmo- ja eanandoallopolitihka geažil. Seammás sihkkarastá politihkka boahttevaš biebmobuvttadeami, resurssaid ceavzilis hálddašeami ja buori elliidčálggu bokte.

Maŋimuš jagiid leat norgga boanddat ja biebmobuvttadeaddjit čájehan návccaid ođasmahttimii ja innovašuvdnii. Eiseválddit leat dihtomielalaččat leamaš veahkkin láhčime ovdáneami. Boađusin das leat mealgat valljugat fálaldagat Norggas buvttaduvvon biepmuin, sihke vuođđoávdnasiin ja reidejuvvon buktagiin.   

Nannoset vuoruheapmi báikkálaš ja erenoamáš biepmuin lea maiddái dagahan ahte biebmošlájat leat lassánan ja báikkálaš ealáhusat fas ovdánan.

Norgga geavaheaddjit jearahit eanet ja eanet norgga buktagiid. Diehtojuohkinmearka Nyt Norge álkida geavaheddjiide válljet norgga biepmuid gávppiin. Ekologalaš biepmuid buvttadeapmi lea maiddái lassáneame.   

Biebmosihkarvuohta ja biebmooadjebasvuohta guovddážis

Olmmošlassáneapmi, dálkkádatrievdamat, luondduriggodagaid gáržžideamit ja maŋemus jagiid divron vuođđoávnnas hattit leat mielddisbuktán ahte biebmosihkarvuohta vuoruhuvvo – sihke Norggas ja olgoriikkain. Biebmosihkkarvuohta mearkkaša ahte buohkain galgá álo vejolaš fidnet doarvái ja oadjebas biepmuid. 

Gearggusvuođa dihte berre servodat buvttadit nu olu go vejolaš dain borramušain maid riikaássit ieža dárbbašit.

Dat lea dehálaš geavaheddjiin lea luohttámuš buot biepmuide mat Norggas vuvdojit ja maiddái norgga biebmobuvttadeddjiide. Oadjebas biebmu lea guovddážis dán luohttámušas – dat mearkkaša ahte biepmut eai sisttisdoala mikroorganismmaid, birasmirkkuid dahje eará amas ávdnasiid mat buktet buozalmasvuođaid, jus daid ráhkadit ja návddašit borramuššan.

Vaikke Norggas lea ge buorre biebmosihkkarvuohta, de gáibiduvvo bissovaš fuolaheapmi sihkkarastit  oadjebas biepmuid.

Geas lea ovddasvástádus?

Dearvvašvuođa- ja fuolahusdepartemeanta, Ealáhus- ja guolástusdepartemeanta ja Eanadoallo- ja biebmodepartemeantta juogadit biebmosuorggi fágalaš ovddasvástádusa. Dán golmma departemeanttas lea lagas ja vuđolaš ovttasbargu.

Eanandoalu kvalitehtavuogádat (EAKV) sihkkarastá norgga eanandoallu doaimmahuvvo gustovaš lágaid ja njuolggadusaid vuođul, ja lea vuođđun biebmosihkkarvuhtii, elliidčálgui ja norgga biebmobuvttadeami kvalitehtii.

Biebmobearráigeahčču lea áibbas guovddážis go norgga biebmopolitihkka čađahuvvo. Biebmobearráigeahčču ráhkada njuolggadusaid, bearráigeahččá, bagada, kárte ja goziha olles buvttadangollosa – vuođđoávdnasiid buvttadeami ja importta rájes gitta geavaheaddji olaha dan vuođđoávdnasa dahje gárvves buktaga.    

Buohkain geain biebmobuvttadeapmi, importta dahje borramušvuovdin lea birgejupmin Norggas, lea alddiineaset ovddasvástádus čuovvut njuolggadusaid. Biebmobearráigeahčču lea fáktan gozihit dahket go nu.